یکی از بیماری‌هایی که به طور شایع در گربه‌ها دیده می‌شود، بیماری های قلبی است. این نوع از بیماری به نژاد خاصی از گربه‌ها مربوط نمی‌شود و برای همه‌ی آن‌ها احتمال وقوع این بیماری وجود خواهد داشت. گاهی اوقات علائم بیماری قلبی در گربه با چشم و به طور واضح قابل رویت و تشخیص خواهد بود. با این حال در برخی دیگر، بعضی از اختلالات جدی قلبی سال‌ها پنهان می‌مانند و سپس با یک عملکرد ناگهانی یا شاید کشنده ظاهر می‌شوند. بنابراین یکی از مولفه های اصلی در سلامت قلب گربه معاینات منظم دامپزشکی خواهد بود. شما به عنوان صاحب این حیوان خانگی باید حداقل سالی یک بار گربه خودتان را تحت معاینات پزشکی قرار دهید. با توجه به اهمیت این موضوع بهتر است برای کسب اطلاعات بیشتر درباره علائم بیماری قلبی در گربه با ادامه مقاله با پت شاپ زیماپت همراه شوید.
قلب گربه کجاست؟
می‌توان گفت که در همه حیوانات مهره‌دار قلب در درون قفسه سینه قرار گرفته است. در مبحث آناتومی گربه‌ها نیز باید گفت گربه‌ها دارای قفسه سینه کوچکی هستند که قلب و ریه ها را در درون خود جای داده است. در این حیوانات کوچکی قفسه سینه باعث کاهش اندازه قلب و ریه شده که این باعث می‌شود زودتر از سگ‌ها خسته شوند. ولی این گربه‌ها هستند که پس از یک دوره استراحت انرژی بیشتری را برای حرکت های سریع به دست می‌آورند. قلب گربه‌ها دارای 4 حفره است که 2 حفره در بالا قرار گرفته‌اند. آئورت راست و چپ داشته و دو حفره در پایین به نام های بطن راست و چپ قرار می‌گیرند. بطن چپ باید اکسیژن خون را دریافت کند و انتقال آن بر عهده دریچه آئورت که شریان اصلی بدن است، می‌باشد. با این سیستم و به کمک خون است که اکسیژن تمام قسمت های بدن تامین خواهد شد.
علائم بیماری قلبی در گربه
علائم بیماری قلبی در گربه به راحتی قابل مشاهده نخواهد بود. این علائم یا اصلا وجود ندارند و یا آن قدر ظریف و کلی ایجاد می‌شوند که توسط صاحبان این حیوانات خانگی قابل تشخیص نخواهند بود. هم‌چنین باید توجه داشت که گربه‌ها نسبت به توانایی‌ها و محدودیت‌های خود آگاه هستند و بعد از آگاهی تمایل دارند سطح فعالیت خود را محدود کنند. بنابراین علائم بالینی بیش از پیش پنهان می‌مانند. مهمترین علائم بیماری‌های قلبی در گربه‌ها عبارتند از:
- سوفل قلبی
تقریبا نیمی از گربه‌ها پس از بالغ شدن با سوفل قلبی به بیماری قلبی مبتلا می‌شوند و عده‌ای دیگر سالم خواهند ماند. سوفل قلبی یک صدای اضافی بین صداهای طبیعی قلب است که به دلیل جریان خون آشفته یا غیر طبیعی بین صداهای قلب شنیده می‌شود. این صدا در گربه‌های مبتلا به بیماری قلبی وجود دارد. البته عده‌ای از بچه گربه‌ها سوفل فیزیولوژیکی دارند. به این معنا که این صداها گذرا و هیچ اهمیتی ندارد و هم‌چنین با دوران بلوغ به پایان می‌رسند؛ در سوفل صدای بلند همیشه با شدت بیماری همراه نیست. از طرفی دیگر هم باید گفت گربه‌ها با سوفل قلبی به دلیل خطر بالای بیماری تحت نظر قرار می‌گیرند؛ اما همه‌ی این گربه‌ها نارسایی قلبی را تجربه نخواهند کرد. تنها نیمی از گربه‌ها هستند که مبتلا به نارسایی قلبی دچار سوفل می‌شوند.
- وجود آریتمی یا گالوپ
علاوه بر این‌ها در صداهای طبیعی قلب ممکن است ریتمی نامنظم که سریع یا آهسته باشد، به نام آریتمی شنیده شود و یا گالوپ به معنای صدای اضافی قلب داشته باشد. این صداها نشانه‌های قابل توجهی هستند و باید مورد بررسی قرار گیرند.
- تغییرات فیزیکی بدن گربه
از جهاتی دیگر کاهش وزن، کاهش اشتها، بی‌حالی یا غش کردن از علائم بیماری قلبی در گربه هستند که کمتر مشخص می‌شوند. البته به صورت بسیار نادر تورم شکم و سرفه نیز در گربه‌ها مشاهده خواهد شد. بنابراین نارسایی قلبی در گربه‌ها ممکن است علائم آهسته و پیش‌رونده‌ای داشته باشند و یا به شدت بیمار کند.
بیشتر بخوانید: بیماری های مشترک انسان و گربه
انواع بیماری قلبی در گربه
به طور کلی دو سندروم حاد اصلی در گربه‌ها به وجود می‌آید که عبارتند از:
1. نارسایی احتقانی قلب یا CHF
تنفس غیر طبیعی گربه به شکلی است که سرعت تنفس به شدت افزایش می‌یابد؛ به طوری که در هر دقیقه بیش از 60 بار تنفس دارد. این گربه‌ها اغلب با دهان باز نفس می‌کشند و به همین دلیل است که برای نفس کشیدن مشکل خواهند داشت و لثه‌های آن‌ها به رنگ آبی دیده می‌شود. مایع ریوی در CHF ها دو حالت اِدِم ریوی یعنی مایع در ریه‌ها و تراوش جنبی به معنای اطراف ریه‌ها پیدا می‌کند. از طرفی دیگر این مایع ممکن است در شکم یا داخل کیسه قلب جمع شود. البته این علائم بیماری قلبی در گربه به ندرت دیده می‌شوند.
2. ترومبوآمبولی آئورت یا FATE
این گروه، عملکرد یک یا چند اندام خود را از دست می‌دهند. آمبولی در گربه در ابتدای آن بسیار دردناک خواهد بود؛ اما در چند ساعت بعد درد کمتر شده و از بین می‌رود. در FATE ها در هنگام لمس اندام آسیب دیده، آن اندام سرد بوده و نباید در شریان‌های پا یا پاهای آسیب دیده وجود ندارد؛ در واقع اندام ضعیف یا فلج خواهد شد. بنابراین این وضعیت برای گربه‌ها بسیار جدی است و به فوریت پزشکی بسیار فوری نیاز دارد تا درمان فوری انجام شود. علاوه بر اینکه FATE بر روی اندام‌ها تأثیر می‌گذارد ممکن است باعث لخته در مغز یا سکته مغزی، لخته در ریه‌ها یا ترومبوآمبولی ریه، لخته در قلب یا سکته قلبی، لخته در روده یا لخته مزانتریک و یا ایجاد لخته در نقاط دیگر شود. بنابراین انواع سکته در گربه ها در این دسته قابل مشاهده خواهد بود.
علائم ظاهری بیماری قلبی گربه
به این ترتیب است که می‌توان علائم بیماری قلبی در گربه را به طور کلی نام برد:
بی تمایل به غذا و نوشیدن
بی حالی
ضعیف شدن ضربان قلب گربه
نفس کشیدن به سختی
نفس نفس زدن با صدا
شنیدن صداهای غیر عادی در بین تپش های عادی قلب
ناتوانی و تحمل کم برای انجام فعالیت های شدید
لخته شدن خون در انتهای آئورت و فلج ناگهانی و سرد شدن پاهای عقبی در پی آن
نرسیدن اکسیژن به پاها و کبود شدن پاها و ناخن ها
غش کردن
نارسایی ناگهانی قلبی
چگونه از بیماری قلبی گربه جلوگیری کنیم؟
مراقبت و توجه به گربه‌ها به عنوان یک حیوان خانگی حساس می‌تواند از ابتلای او به انواع بیماری‌ها به خصوص بیماری‌های قلبی جلوگیری کند. برای جلوگیری از این مسئله می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:
- تغییر در برنامه غذایی گربه
اولین مسئله که نقش مهمی در درمان بیماری‌ها دارد، برنامه غذایی گربه است. تغییر در این برنامه به کاهش سرعت پیشرفت بیماری های قلبی، کاهش مصرف داروها و بهبود کیفیت زندگی حیوان کمک می‌کند. برنامه غذایی استاندارد برای گربه بهتر است توسط دامپزشک با توجه به اشتها، وزن بدن، علائم بالینی و بیماری‌ها تنظیم شود.
- استفاده از آنتی اکسیدان‌ها
علاوه بر این‌ها ثابت شده است که آنتی اکسیدان‌ها برای پیشگیری و درمان بیماری قلبی بسیار موثر هستند. رادیکال‌های آزاد پسماندهای متابولینی اکسیژن بوده که بدن برای مقابله با آن‌ها آنتی اکسیدان‌های داخلی تولید می‌کند تا بتواند از خود محافظت کند. افزایش میزان رادیکال های آزاد به نسبت آنتی اکسیدان‌ها می‌تواند ریسک بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. بنابراین با مصرف آنتی اکسیدان‌ها می‌توان این ریسک را کاهش داد؛ این مواد از طریق غذا و یا داروهایی حاوی آن‌ها جذب می‌شوند. ویتامین E، ویتامین C، سلنیوم، تورین و کاریتنوئید از مهمترین آنتی اکسیدان‌هایی هستند که می توانند در مقابل اکسیدان‌ها موثر باشند.
- تمیز کردن محیط زندگی گربه
ضمن تغذیه مناسب و باکیفیت، محیط زندگی گربه نیز باید بهداشتی و تمیز باشد. به‌علاوه گربه‌هایی که ممکن است به بیماری های قلبی مبتلا شوند، باید از استرس و تنش دور باشند. انجام واکسیناسیون به موقع و کامل، ویزیت و چکاپ منظم از دیگر راههای محافظت از گربه‌ها خواهند بود. علاوه بر تمام این‌ها شما به عنوان صاحب گربه باید نسبت به نشانه‌ها و علائم بیماری قلبی در گربه کاملا آگاه باشید تا با تشخیص به موقع و زود هنگام به داد گربه برسید. در این صورت است که با وجود ابتلا درمان او بهتر و سریع‌تر انجام می‌شود. بنابراین با مشاهده هرگونه علامت غیرطبیعی و تغییر در ظاهر و رفتار گربه سریعا مشکل را با دامپزشک در میان بگذارید.
درمان بیماری قلبی گربه و نحوه مراقبت
به جز موارد استثنا، بیماری های قلبی در گربه به ندرت قابل درمان خواهند بود. تمرکز بیشتر درمان بر درمان‌های دارویی است اما گزینه های جراحی کمی نیز وجود دارند. این درمان‌ها در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرند:
- اگر قبل از شروع CHF بیماری حدس زده شود و درمان شروع شود، در کند کردن پیشرفت بیماری موثر واقع می‌شود.
- به‌علاوه برای جلوگیری از لخته شدن خون در گربه هایی با بیماری قلبی می‌توان از داروهای رقیق کننده استفاده کرد.
- داروهای ضد آریتمی هم ممکن است بتوانند آریتمی قلب را درمان کنند اما سایر داروها احتمالا اثری محدود خواهند داشت.
- گربه‌هایی که DCM با کمبود تورین دارند می‌توانند مکمل تورین مصرف کنند؛ اما سایر انواع بیماری‌های قلبی این امکان را ندارند.
- گربه های مبتلا به CHF در شرایط اضطراری به اکسیژن درمانی، ادرارآورها یعنی داروهایی که میزان آب و الکترولیت‌های دفع شده در ادرار را افزایش می‌دهند، نیاز پیدا می‌کنند. هم‌چنین باید ضربه زدن به قفسه سینه یا حذف مایع از اطراف ریه‌ها و دیگر مراقبت های شدید بر روی آن‌ها اعمال گردد.
- آن دسته از گربه‌هایی که دچار لخته شدن خون می‌شوند به داروهای ضد درد، ضد انعقاد و مراقبت شدید در بیمارستان احتیاج دارند.
- پس از استفاده از این داروها و تثبیت اولیه، گربه‌های مبتلا به CHF تقریباً همیشه با فوروزماید یعنی یک داروی ادرارآور درمان می‌شوند تا مایع از ریه‌ها خارج شود.
- مسدودکننده‌های بتا نیز به کاهش ضربان قلب و کاهش علائم خاص کمک می‌کنند. برای کاهش تجمع مایعات، رقیق کننده‌های خون مهارکننده‌های ACE مصرف می‌شوند و رقیق کننده‌های خون از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند.
- بیشتر گربه‌هایی که به CHF مبتلا هستند بعد از پشت سر گذاشتن یک بحران اولیه جان سالم به در می‌برند اما برخی از آن‌ها می‌میرند.
- گربه‌هایی که FATE دارند، دو حالت پیدا می‌کنند. گربه‌هایی که در محل اتصال شریان‌های اندام عقبی خود لخته دارند. این گروه حتی با دارو درمانی نیز جان سالم به در نمی‌برند. گروه دیگر ممکن است با دارو رقیق کننده خون مانند کلوپیدوگرل درمان شوند.
مطالب مرتبط: علت بی قراری گربه و راههای جلوگیری از آن
جمع بندی
علائم بیماری قلبی در گربه به سادگی مشاهده نمی‌شود و ممکن است به طور ناگهانی و با عوارض شدید بروز کند. بیماری قلبی در گربه‌ها شایع بوده و اکثرا اتفاق می‌افتد. بنابراین توجه به وضعیت گربه و افزایش اطلاعات درباره‌ی علائم و درمان این بیماری بسیار اهمیت خواهد داشت.