از قانون نگهداری سگ در آپارتمان چه می‌دانید؟ آیا می‌دانید نگهداری سگ‌ها در آپارتمان چه مشکلاتی ایجاد می‌کند؟ برخلاف گذشته که سگ‌ها مخصوص باغ و باغچه بودند و به عنوان نگهبان نگهداری می‌شدند، امروزه این حیوان در خانه‌های آپارتمانی هم نگهداری می‌شود. نگهداری و زندگی سگ در آپارتمان قوانینی دارد که برخی از آن‌ها قوانین رسمی و ثبت شده برای مراعات حال همسایگان و برخی قوانینی هستند که به آرامش این حیوان در خانه‌های آپارتمانی کمک می‌کنند. با زیماپت همراه باشید تا با آخرین قانون نگهداری سگ در آپارتمان و خانه ویلایی در ایران آشنا شوید.
قانون جدید نگهداری سگ در ایران چیست؟
در سال‌های اخیر آمار نگهداری از حیوانات در خانه بیشتر از قبل شده است. امروزه بسیاری از افراد نه برای فرار از تنهایی یا نگهبانی بلکه برای چشم و هم چشمی از حیوانات در خانه نگهداری می‌کنند و برخی از آن‌ها به حدی در این کار افراط می‌کنند که موجب آسیب زدن به دیگران می‌شود. برای مثال همین چند سال پیش بود که شیری در سطح شهر تهران سرگردان شده بود و تصور می‌شد که از باغ وحش فرار کرده اما اندکی بعد آشکار شد که شیر بی‌نوا، حیوان خانگی یک میلیاردر در شمال تهران بوده است.
طبیعتا نگهداری چنین حیواناتی در خانه نه تنها برای همسایگان بلکه برای خود حیوان هم آزاردهنده است، با این حال بسیاری از افراد به این کار افتخار می‌کنند و به صورت افراطی آن را انجام می‌دهند. این موضوع موجب شد که مجلس شورای اسلامی در سال 1400 قانونی وضع کند که طی آن نگهداری از حیوانات وحشی در خانه ممنوع بوده و در صورتی که این موضوع تشخیص داده شود، فرد مجرم دستگیر و حیوان او ضبط می‌شود. این قانون بیانگر این موضوع است که «واردات، تولید، تکثیر، پرورش، خرید و فروش، حمل و نقل و گردانیدن، اعم از پیاده و یا با وسیله نقلیه و نگهداری حیوانات وحشی، نامتعارف، مضر و خطرناک، از قبیل: کروکدیل (تمساح)، لاک‌پشت، مار، سوسمار، گربه، موش، خرگوش، سگ و سایر حیوانات نجس العین و میمون، ممنوع می‌باشد و هر یک از مرتکبین، به جزای نقدی معادل ۱۰ تا ۳۰ برابر حداقل حقوق کارگری (که سالانه توسط دولت و اتحادیه‌های مربوطه، تعیین و اعلان می‌گردد) و نیز ضبط حیوان مربوطه، محکوم می‌گردند.»
متاسفانه در این قانون سگ‌ها و گربه‌ها نیز حیوان وحشی تلقی می‌شوند، در نتیجه جرم نگهداری از آن‌ها در خانه، به اندازه دیگر حیوانات وحشی است و در صورتی که فردی به عنوان مجرم انجام این کار شناخته شود، مجازات‌هایی برای او وضع خواهد شد. به خصوص اگر حیوان باعث آزار رساندن به یکی از همسایه‌ها شده و مشکلی برای کسی ایجاد کند، این قانون فورا اعمال خواهد شد و علاوه بر مجازات سرپرست سگ، حیوان را از او جدا، ضبط و به پناهگاه‌های حیوانات انتقال می‌دهند. در حال این قانون جدیدترین قانونی است که در مورد نگهداری از سگ‌ها در آپارتمان وضع شده و هر تغییری در آن به اطلاع مردم خواهد رسید.
بیشتر بخوانید: چگونه سگ را به لانه اش عادت دهیم؟
قوانین آپارتمان‌ها در مورد نگهداری از سگ
به جز قانون نگهداری سگ در آپارتمان و خانه‌های ولایی که یک قانون کلی است، قوانینی هم وجود دارد که صرفا به آپارتمان‌ها مربوط است و سرپرستان حیوانات خانگی باید از آن‌ها آگاهی داشته باشند تا قادر به نگهداری یک حیوان در خانه باشند. در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم:
قانون تملک آپارتمان‌ها
یکی از این قوانین درباره تملک در آپارتمان‌ها است. این قانون بدین صورت است که بخش‌هایی از ساختمان که به طور مستقیم و غیرمستقیم، متعلق به تمام شرکا یا ساکنین بوده و در اصطلاح مشاع محسوب می‌شوند را نمی‌توان حق انصاری داد. به بیان ساده‌تر در بخشی از ساختمان مانند راهرو که مشاع است، امکان نگهداری گلدان، جاکفشی یا هر وسیله‌ای که باثع آزار همسایگان شود وجود ندارد. این موضوع در مورد حیوانات خانگی هم وجود دارد و نگهداری از سگ، گربه یا هر حیوان دیگری در بخش‌هایی از ساختمان که نقطه مشترک تمام ساکنین هستند و مشاع محسوب می‌شوند، ممنوع است.
نقاط مشترک آپارتمان‌ها که به هیچ عنوان نباید سگ خود را در آن‌ها نگهداری کرد، راه پله، پشت‌بام، راهرو، پارکینگ و... هستند. در ادامه این قانون آمده که در صورت ایجاد مزاحمت حیوان خانگی از طریق سر و صدا یا شیوع بیماری برای همسایگان هم امکان طرح دعوی علیه سرپرست حیوان وجود داشته و در این صورت فرد مجرم شناخته می‌شود. به عبارت دیگر تا زمانی که از حیوان در خانه نگهداری کنید و هیچ مشکلی برای همسایگان ایجاد نشود، مرتکب خلاف نخواهید شد اما کوچک‌ترین مشکل قابل اثبات، جرم تلقی می‌شود و تحت پیگرد قانونی قرار خواهید گرفت.
نگهداری سگ در آپارتمان و مشکلات بهداشت عمومی
از دیگر موادی که موجب وضع شدن قانون نگهداری سگ در آپارتمان شد و این کار را به یک جرم تبدیل کرد، مشکلات بهداشتی نگهداری از این حیوانات در خانه و سطح شهرها بود. طبق قانون صیانت نگهداری حیوانات خانگی، اقداماتی که توسط حیوانات خانگی مانند سگ‌ها بر علیه بهداشت عمومی انجام شوند، جرم بوده و باید با آن‌ها به صورت قانونی برخورد شود. این اقدامات شامل موارد زیر هستند:
● آلوده کردن آب‌های آشامیدنی از طریق خوردن آن‌ها
● دفع فضولات و دستشویی کردن در مکان‌های عمومی
● ایجاد زباله در خیابان و آسیب به حیوانات دیگر مانند پرندگان
و بسیاری موارد دیگر که در صورت مشاهده هر کدام توسط سگ‌ها و اثبات این موضوع در درجه اول سرپرست حیوان مجازات می‌شود و به احتمال زیاد حیوان ضبط شده و دیگر قادر به نگهداری از آن خواهد بود.
نحوه انجام شکایت از سرپرستان حیوان خانگی
در صورتی که فردی در یک خانه آپارتمانی زندگی کند و از حیوانی نگهداری کند، همسایگان قادر خواهند بود با کوچک‌ترین مشکل یا مزاحمت حیوان از فرد شکایت کرده و او را مجازات کنند. این مورد به خصوص در مورد سگ‌های بازیگوش که سر و صدای زیادی دارند، بیشتر اتفاق می‌افتد. بیشتر افرادی که از یک سگ در خانه نگهداری می‌کنند، این کار را با رعایت احتیاط و توجه به حقوق دیگران انجام می‌دهند، با این حال هستند افرادی که بدون در نظر گرفتن این موضوع به آلودگی محیط آپارتمان یا ایجاد مزاحمت برای همسایه‌ها می‌پردازند.
به این نکته دقت کنید که وارد شدن آزاری از سمت حیوان خانگی یک شخص به همسایگان، مصداق بارز مردم آزاری است و با توجه به اینکه حق‌الناس محسوب می‌شود، امکان پیگیری قانونی آن وجود دارد. معمولا برای پیگیری قانونی دو اقدام انجام می‌شود. در درجه اول ساکنین ساختمان با ارائه یک اظهارنامه از مدیر ساختمان درخواست می‌کنند که صاحب سگ، حیوان را از خانه خارج کند. اظهارنامه‌ای که به این منظور دریافت شود رسمی است و در صورتی که سرپرست حیوان به آن توجهی نکند، مجرم محسوب خواهد شد.
در صورت عدم توجه سرپرست حیوان به اظهارنامه و درخواست رسمی ساکنین، موضوع از سمت قانون پیگیری می‌شود. در پیگیری قانونی که معمولا موضوع آن مزاحمت و سلب آسایش است، زمانی به فرد داده می‌شود تا جای دیگری برای زندگی حیوان خود پیدا کند، در غیر این صورت مجرم مجازات و حیوان ضبط می‌شود و به احتمال زیادی به یکی از پناهگاه‌های شهرداری منطقه داده می‌شود.
آیا تنها ماندن سگ در باغ امکان پذیر است؟
استثنائات نگهداری از سگ در خانه
نگهداری از سگ در خانه و به طور کل شهر ممنوع است اما در موارد خاص، این امکان به صورت قانونی و با مجوز به افراد داده می‌شود. تبصره 1 قانون 688، بیانگر این موضوع است و طبق آن اصناف یا مشاغلی که به نگهداری از سگ‌ها به عنوان نگهبان نیاز دارند، با دریافت مجوز می‌توانند از این حیوان نگهداری کنند. از جمله این افراد می‌توان به نیروهای مصلح، هلال احمر، پلیس مواد مخدر، مراکز تحقیقاتی، عشار و گله‌داران و کشاورزان و باغداران اشاره کرد.
مشکلات قانون نگهداری سگ
قانون صیانت از نگهداری حیوانات وحشی یا همان ماده قانون 688 که نگهداری از حیواناتی مانند سگ و گربه در خانه را جرم تلقی کرده و در صورت مشاهده انجام آن، مجازات‌های سنگینی برای فرد وضع می‌کند، برای رفاه حال مردم تصویب شده و در آن ملاحظاتی وجود دارد که بیانگر مشکلات نگهداری این حیوانات در خانه برای همسایگان و اطرافیان است اما در این قانون هم نقص‌هایی وجود دارد.
برای مثال در قانون گفته شده، توجهی به نژادهای خاص نشده است. برای مثال نژادی پاگ بسیار حساس بوده و بدون مراقبت‌های اصولی زنده ماندن آن غیر ممکن است. چنین نژادی را نمی‌توان در پانسیون و اسکان سگ‌ها نگهداری کرد و نیاز به مراقبت اصولی و حرفه‌ای دارد. از طرفی امکان بیرون کردن تمام نژادها از کشور نیز وجود ندارد، بنابراین این قانون باید تفاوتی میان نژادها قائل شود و تنها نگهداری نژادهای بزرگ در خانه را ممنوع کند.
از طرف دیگر هنوز زیرساخت مناسبی برای نگهداری از سگ‌های ضبط شده وجود ندارد و سگی که توسط شهرداری و طبق قانون از سرپرست خود جدا می‌شود، معمولا در شرایط مناسبی نگهداری نمی‌شود. این در حالی است که سگ‌های خانگی توانایی و آمادگی زندگی در محیط بیرون را ندارند و در صورت عدم انجام رسیدگی‌های لازم، مشکلات زیادی برای آن‌ها به وجود می‌آید و حتی ممکن است به مرگ حیوان منجر شود.
مورد دیگری که در این قانون به آن توجهی نشده، نگهداری سگ در آپارتمان توسط افراد با شرایط خاص است. برای مثال افراد نابینا با نگهداری از سگ‌های راهنما، به راحتی در شهر تردد می‌کنند یا افرادی که به بیماری‌های خاص دچار بوده و تنها زندگی می‌کنند با نگهداری یک سگ در خانه، یک مراقب همیشگی دارند تا در صورت بروز مشکل با خبر کردن همسایه‌ها، به موقع آن‌ها را نجات دهند. به علاوه بعضی از سگ‌ها به عنوان نگهبان در آپارتمان نگهداری می‌شوند و وجود آن‌ها به خصوص در مجتمع‌های چندین طبقه ضرورت دارد اما قوانین نگهداری سگ نگهبان در ایران، نگهداری از این حیوان به عنوان نگهبان را تنها برای عشایر و باغداران مجاز دانسته است.
روش نگهداری از سگ در آپارتمان
با توجه به نکات گفته شده، نگهداری از سگ در آپارتمان ممنوع است اما هنوز قانون رسمی این موضوع به تصویب مجلس نرسیده است با این حال، نباید اصول نگهداری این حیوان را زیر پا گذاشت. برای مثال یکی از قوانین و اصول مربوط به تمیز کردن ساختمان است. در واقع اگر یکی از بخش‌های مشاع ساختمان به دلیل رفت و آمد سگ دچار آلودگی شده، سرپرست او موظف به تمیز کردن آن فضا است، در غیر این صورت همسایگان امکان شکایت از او را دارند.
به علاوه برای نگهداری از سگ‌ها در آپارتمان باید آموزش‌های لازم مبنی بر عدم سر و صدا به حیوان داده شود. پارس، زوزه و سرو صدای سگ‌ها تنها برای سرپست آن‌ها خوشایند است و برای دیگران، چیزی جز آزار ندارد.
آیا نگهداری سگ در جای تاریک صحیح است؟
سخن پایانی
قانون نگهداری سگ در آپارتمان بیانگر این موضوع است که نگهداری این حیوان در خانه‌های آپارتمانی و خانه‌های ویلایی شهری غیر مجاز و ممنوع بوده و در صورتی که به دلیل زندگی حیوان در خانه، آسیبی به یکی از همسایه‌ها وارد شود، این موضوع جرم تلقی شده و پیگرد قانونی دارد. هر چند این قانون برای راحتی و رفاه حال مردم وضع شد اما ایراداتی هم به آن وارد است که در این مطلب در مورد آن‌ها صحبت شد. به هر صورت اگر از سگی در خانه نگهداری می‌کنید، به عنوان مسئول سلامت و راحتی حیوان باید هر آنچه از غذا گرفته تا لوازم بهداشتی که به سلامت و رفاه حیوان کمک می‌کند را برای او فراهم کنید. انواع این وسایل و لوازم نگهداری سگ را می‌توانید از پت شاپ زیماپت خریداری کنید.
سوالات متداول
مجوز نگهداری سگ در آپارتمان چیست؟
مجوز نگهداری سگ در آپارتمان در واقع مدرکی قانونی است که زندگی سگ در آپارتمان و کنار یک فرد یا خانواده را قانونی می‌کند که با توجه به ممنوع بودن نگهداری از سگ‌ها در خانه، در کشور ما چنین مجوزی صادر نمی‌شود.
قانون منع نگهداری حیوانات چیست؟
قانون منع نگهداری حیوانات در خانه، در واقع ماده 688 قانون مجازات اسلامی است که طبق آن نگهداری هرگونه حیوان وحشی و نامتعارف برای زندگی در خانه که سگ هم یکی از آن‌هاست، ممنوع بوده و در صورت مشاهده یا آزار همسایگان سرپرست حیوان مجازات و حیوان ضبط می‌شود.
قانون نگهداری سگ توسط مستاجر چگونه است؟
با توجه به ممنوعیت نگهداری سگ‌ها در خانه، افرادی که به عنوان مستاجر در یک ملک سکونت دارند تنها در صورتی قادر به نگهداری از حیوانی مانند سگ خواهند بود که صاحبخانه یا مالک مجوز این کار را به آن بدهد، در غیر این صورت نگهداری حیوان غیرقانونی بوده و در صورت شکایت مالک، مطابق قانون عمل خواهد شد.